Auteur: Jaap

Corona Crisis is uiteindelijk een zegen

Hoe verschrikkelijk het virus ook is; deze crisis biedt kansen voor de toekomst. Pas in tijden van echte crisis, gaan we onze fundamenten beschouwen. Of misschien hebben we daar dan pas tijd voor. Nu hele landen tijdelijk tot stilstand komen, realiseren we ons weer welke zaken echt belangrijk zijn als maatschappij, en welke vooral niet.

Als we verder gaan op de huidige weg, zal een volgende crisis (een financiële crisis of een virus) ons weer treffen en de samenleving ontwrichten. We kunnen ons nu wapenen door een aantal essentiële zaken in het systeem gelijk aan te pakken.

Eigenlijk is de stilstand in ons doen en laten helemaal niet zo erg. Als het niet was ingegeven door een virus, zou het een zegen zijn. We werken allemaal wat minder, vanuit huis, zien onze familie wat meer. Dat we bovendien allemaal even niet autorijden, vliegen en consumeren als dolle honden is voor het milieu ook niet slecht, we zien in de grote steden de luchtkwaliteit in ontzagwekkend tempo verbeteren. Zou niet gek zijn dit elk jaar een maand te doen, om te boel een beetje te balanceren. De olieprijs is in twee maanden gezakt naar een historisch negatief bedrag: we zouden een gat in de lucht moeten springen. Als we het geheel in perspectief zien, hebben we door snel ingrijpen voorkomen dat een groot deel van onze mensen (tegelijkertijd) ziek wordt. Het enige probleem, moeten we eerlijk toegeven: is de economie.

Wat is er dan precies aan de hand? Omdat onze gehele economie draait op privaat gecreëerde schuld (geld) dwingen we onszelf tot groei. Als die er niet is, zakt het kaartenhuis in elkaar. Daarbij komt, er is voor de gewone werknemer een grote afhankelijkheid van arbeid, van een baan, om die schulden te kunnen afbetalen. Een pauze nemen kan een werknemer eigenlijk niet, en de meeste kleine ondernemers ook niet. Die afhankelijkheid van werk voor ons levensonderhoud maakt ons kwetsbaar voor crises, en dat is niet nodig, want we zijn juist in een tijd aanbeland dat we voor iedereen een basis kunnen veroorloven, zonder daarvoor te hoeven werken. Weer zo’n ding waar wij eigenlijk juist heel blij mee zouden moeten zijn. Als we bovendien overgaan op meer robotisering (dat is wel de bedoeling in de 21e eeuw) zal deze afhankelijkheid ons ook in de weg gaan zitten.

Onze financiële systeem is niet in orde, met multinationals die miljardenwinsten maken over de ruggen van onderbetaalde Aziatische dwangarbeiders, en vervolgens geen belastingen betalen omdat hun hoofdkwartier toevallig op papier in een belastingparadijs is geparkeerd. Er is enorm veel rijkdom op de wereld, maar het wordt niet (her)verdeeld. In tijden van crisis worden de gewone werknemers ontslagen om de miljoenenbonus van de CEO zeker te stellen. We hebben bovendien de banken een blanco cheque gegeven om zoveel mogelijk winst te maken en risico te nemen – als het niet goed gaan red de belastingbetaler ze ook nog. Met stip de best verdienende sector ter wereld. Maar als wij het beheer over onze geldvoorraad aan private banken uitbesteden, mogen wij dan ook niet verwachten dat zij de mensen uit de problemen helpen in tijden van crisis, in plaats van andersom? In Denemarken hebben ze zojuist besloten om geen overheidssteun te verlenen aan multinationals die belastingen ontwijken – een hele goede beslissing. Ondertussen heeft de halve wereld het over ‘Eurobonds’, want ja tuurlijk, de oplossing zal wel weer liggen in het creëren van nog meer schuld. En aan wie gaan we die schuld, en rente, dan terugbetalen?

Deze crisis doet ons de ogen openen. Niet de financiële sector is belangrijk voor het voortbestaan van een maatschappij, maar de publieke sector. Niet de marketing managers helpen ons door een crisis heen, maar de vrachtwagenchauffeurs en de zorgverleners. Door een crisis leren we weer kijken naar de werkelijkheid.

En dan komen een paar dingen naar voren die we moeten veranderen:

– We zouden met een basisinkomen moeten komen. Iedereen krijgt een basis aan geld, ongeacht opleidingsniveau. Dit is genoeg om van rond te komen.

– Dit gegeven zal zorgen voor minder werkdruk vanuit een overlevingsperspectief, maar meer op basis van bijdrage aan de maatschappij. Er zal dan ook een herijking plaatsvinden waarbij nuttige banen meer gewaardeerd zullen worden en de ‘bullshitbaan’ uit het oog zal verdwijnen.

– Geld mag niet langer door private banken worden gecreëerd, het is oneerlijk en werkt ongelijkheid in de hand. Er wordt nu geld gemaakt als rentedragende schuld. Die kunnen we nooit afbetalen en zorgt dus alleen maar voor meer rentebetalingen aan private banken. Inmiddels is dat bedrag opgelopen tot een fikse portie van onze nationale begroting. Geldcreatie moet in publieke handen, en de opbrengsten ervan kunnen in de zorg worden gestopt, of in het onderwijs, maar in ieder geval uit de handen van de financiële elite.

– We kunnen hierdoor consuminderen; doordat de druk van het systeem is zal de intense marketing propaganda die wij al jaren niet meer uit ons leven kunnen wegdenken langzaam oplossen; eindelijk verlost van al die stomme reclames. Mensen kopen wat ze nodig hebben en werken in banen die ze zinvol vinden.

– We verbruiken minder energie en kunnen tegelijkertijd alle vrijgekomen tijd gebruiken om een oplossing te vinden om onze energievoorziening te verschonen en klaar te maken voor de 21e eeuw.

Gebruik deze historische crisis nu om hier voorgoed beter uit te komen: never waste a good crisis!  

Geschreven door Freek Marchal, inderdaad: zoon vàn. Een man met een correcte visie op hoe om te gaan met geld in de wereld!